Diyarbakır yöresi, bünyesinde “halay” oyunlarını barındıran bir yöredir. Türkiye’nin hemen hemen her yerinde olduğu gibi Diyarbakır’da da halk oyunları günlük doğa olaylarını, sevgiyi, yiğitliği, mertliği, coşkuyu, heyecanı içermektedir.
Medeniyetin başladığı bölge sayılan Mezopotamya’da yer alan Diyarbakır’da, halk oyunlarının geçmişi de çok eskiye dayanmaktadır ve Diyarbakır halk oyunları günümüze kadar özünü yitirmeden taşınmıştır. İnsan ilişkilerinden kültürel etkileşime, yöre insanının yaşayış biçimine kadar bir çok şeyi konu edinen ve bunu halk oyunlarıyla harmanlayan Diyarbakır halk oyunları, Diyarbakır’ın merkezinde ve ilçelerinde de farklı varyasyonlarla oynansa da temel olarak birbirine çok benzer. Bu farklılıkların nedeni ise geçmişte yaşanan iç göçler veya farklı nedenlerden dolayı aşiretlerin Diyarbakır’ın farklı yerlerine dağılmasıdır.
Diyarbakır’da halk oyunları düğün, kına gecesi, nişan töreni, özel günlerde kutlamalarda icra edilir. Ayrıca 2007 yılında faaliyete başlayan Dengbêj* Evi’nde de Diyarbakır halk oyunları ziyaretçilere icra edilerek, Diyarbakır halk ezgileri halk oyunlarıyla beraber kuşaktan kuşağa aktarılması amaçlanmıştır.
Diyarbakır Yöresi Halk Oyunları İsimleri
- Keşeo
- Delilo (Delilê)
- Halay (Govend)
- Tek Ayak (Şuşanê)
- Çift Ayak (Dû Nig)
- Çaçan
- Çepik
- Meryemo
- Papurê
- Düzo
- Kadın Delilosu
- Kadın Halayı
Dengbêj: Halk Ozanı